Τρίτη, Δεκεμβρίου 27, 2011

Περιήγηση με το ποδήλατο στο Εθνικό Πάρκο Σχοινιά

Την Κυριακή 6/11 αποφάσισα να πάω μια βόλτα με το ποδήλατο στο κωπηλατοδρόμιο και το Εθνικό Πάρκο Σχοινιά. Την προηγούμενη εβδομάδα είχα βρεθεί στην περιοχή του Μαραθώνα και είχα δει αρκετά αυτοκίνητα φορτωμένα με ποδήλατα να κατευθύνονται προς το κωπηλατοδρόμιο. Έτσι, αποφάσισα να εξερευνήσω τις ποδηλατικές και πεζοπορικές ευκαιρίες που προσφέρει η περιοχή. Φόρτωσα λοιπόν το ποδήλατο στο αυτοκίνητο και το ξεφόρτωσα στο κωπηλατοδρόμιο.

Το κωπηλατοδρόμιο κατασκευάστηκε για τους ολυμπιακούς αγώνες του 2004 στο χώρο (περίπου) που βρίσκονταν η αμερικανική βάση (σταθμός τηλεπικοινωνιών και αεροδρόμιο) του κάτω Σουλίου. Στην περιοχή έχουν ακόμα απομείνει κάποιες στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Πολεμικού Νατυτικού. Το κωπηλατοδρόμιο είναι ουσιαστικά μια επιμήκης τεχνητή λίμνη, την οποία περιτρέχει ένας δρόμος στον οποίο μπορεί κανείς να περπατήσει, να τρέξει ή να κάνει ποδήλατο χωρίς φόβο. Είναι το ιδανικό μέρος για να μάθουν ποδήλατο τα μικρά παιδιά. Το κωπηλατοδρόμιο είναι ανοικτό τα σαββατοκύριακα (8 π.μ. – 4 μ.μ. από Οκτώβριο έως Απρίλιο, 7.30 π.μ. – 8 μ.μ. από Μάιο έως Σεπτέμβριο) ενώ η είσοδος είναι ελεύθερη. Η περίμετρος της λίμνης είναι περίπου 5.5 χλμ. Η λίμνη γεμίζει με νερό από τη Μακαρία Πηγή, η οποία βρίσκεται λίγο βορειότερα, στα όρια του Εθνικού Πάρκου. Η πηγή αυτή, εκτός από το κωπηλατοδρόμιο, γεμίζει τον υγρότοπο (βάλτο) όπου ζει ένας μεγάλος αριθμός πτηνών και ψαριών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η περιοχή έχει χαρακτηριστεί Εθνικό Πάρκο από το 2000. Στην παρακάτω εικόνα φαίνονται τα όρια του πάρκου και οι χρήσεις γης σε αυτό.

Όρια και χρήσεις γης του Εθνικού Πάρκου (πηγή: http://3sek-an-attik.att.sch.gr/sxinias_site/idrobiotopos.html)

Mετά λοιπόν από ένα γύρο "προθέρμανσης" μέσα στο κωπηλατοδρόμιο, βγήκα από αυτό για να επισκεφθώ το παράκτιο δάσος της κουκουναριάς. Ιδανική εποχή για επίσκεψη, καθώς το μέρος αυτό του Εθνικού Πάρκου το καλοκαίρι μετατρέπεται σε χώρο στάθμευσης για τους λουόμενους και τους θαμώνες των αυθαίρετων ταβέρνων και καφετεριών. Το δάσος αυτό εκτείνεται σε μήκος περίπου 3 χλμ παράλληλα με την ακτή. Είναι ένα από τα τρία δάση κουκουναριάς (Pinus pinea) στην Ελλάδα. Η κουκουναριά, με τη χαρακτηριστική ομπρελοειδή της κόμη κυριαρχεί στο δυτικό τμήμα, ενώ καθώς οδεύουμε προς τα ανατολικά, αντικαθίσταται από την χαλέπιο πεύκη (Pinus halepensis).

Tο παράκτιο πευκοδάσος (πηγή: http://e-marathon.gr/2010-02-05-00-20-10.html)
 Το έδαφος του δάσους είναι αμμώδες, κάτι που καθιστά αδύνατη την ποδηλασία στο μεγαλύτερο τμήμα του. Κατά μήκος του δάσους υπάρχουν σημασμένα μονοπάτια, αν και ο προσανατολισμός είναι πολύ εύκολος. Όπως φαίνεται και στον χάρτη στο τέλος του άρθρου (καθώς και στο αντίστοιχο αρχείο kmz) διέτρεξα το δάσος από δυτικά προς τα ανατολικά, καταλήγοντας στις γνωστές ταβέρνες και το παράκτιο παρατηρητήριο. Στο ανατολικότερο άκρο του δάσους, υπάρχει μια μικρή λίμνη (Στόμι) και ξεκινά ένας ασφαλτόδρομος σχεδόν κάθετα προς την ακτή. Ακολούθησα το δρόμο αυτό και σε απόσταση περίπου 350 μ από την ακτή υπάρχει πινακίδα που παραπέμπει σε έναρξη πεζοπορικής διαδρομής. Από εκεί ξεκινά μονοπατάκι δεξιά (λίγο δύσκολο να εντοπιστεί) κάθετα προς τον ασφαλτόδρομο, το οποίο μας οδηγεί στον υγρότοπο.

Από το σημείο αυτό ξεκινά η περιπλάνησή μου στον υγρότοπο. Το χειμώνα κατακλύζεται από νερό και δεν είναι εύκολα προσβάσιμος, ενώ το καλοκαίρι αποξηραίνεται σε μεγάλο βαθμό. Η ιδανική εποχή για επίσκεψη είναι το φθινόπωρο πριν από την έναρξη των βροχών. Ακολουθώντας το μονοπατάκι φτάνουμε σε μικρή γέφυρα η οποία περνά πάνω από ένα κανάλι. Αφού περάσουμε το κανάλι, κάνουμε αριστερά και οδεύουμε παράλληλα με αυτό. Το μονοπάτι που ακολουθούμε αλλού είναι φαρδύ σα δρόμος και αλλού σχεδόν κλείνει από τα χόρτα. Μετά από 1,4 χλμ όδευσης παράλληλα με το κανάλι, φτάνουμε σε διασταύρωση όπου υπάρχει παρατηρητήριο. Αξίζει να ανέβουμε και να δούμε τον υγρότοπο από ψηλά. Από το σημείο αυτό, ακολούθησα μια δαιδαλώδη διαδρομή μέσα στους χωματόδρομους του υγρότοπου χωρίς να ξέρω ακριβώς που πηγαίνω (βλ. χάρτη στο τέλος και αρχείο kmz). Κατέληξα στον ασφαλτόδρομο ο οποίος διχοτομεί τον υγρότοπο και τον ακολούθησα δεξιά (βόρεια) για να επισκεφθώ Μακαρία Πηγή και να επιστρέψω στο κωπηλατοδρόμιο έχοντας κάνει έναν πλήρη κύκλο.

Ακολουθώντας τον ασφαλτόδρομο που διχοτομεί τον υγρότοπο, μετά από περίπου 700 μ από το τέλος του υγρότοπου, καταλήγουμε σε διασταύρωση όπου κάνουμε αριστερά (λεωφόρος Κάτω Σουλίου). Μετά από 2 χλμ περίπου φτάνουμε στη Μακαρία Πηγή, η οποία βρίσκεται στα αριστερά μας, όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις άντλησης του νερού καθώς και ένα πολυβολείο (!), που χρησίμευε στη φύλαξη της πηγής. Η Μακαρία Πηγή είναι ουσιαστικά ένα σύστημα καρστικών λιμνοπηγών. Μάλιστα στη λίμνη που βρίσκεται νότια από αυτή (ακολουθούμε χωματόδρομο αριστερά αμέσως πριν τις εγκαταστάσεις άντλησης) ζει ένα ενδημικό είδος ψαριού! Απέναντι από τη Μακαρία Πηγή βρίσκεται μια εντυπωσιακή βίλα, γύρω από την οποία υπάρχει ένα σύμπλεγμα από βοηθητικά οικήματα (παράσπιτα) καθώς και μια μικρή εκκλησία. Αξίζει και αυτή μια επίσκεψη.

Για να επιστρέψουμε στο κωπηλατοδρόμιο, συνεχίζουμε στον ασφαλτόδρομο και σε απόσταση περίπου 500 μ από τη Μακαρία Πηγή, πάνω σε μια αριστερή στροφή του δρόμου, κάνουμε αριστερά και εισερχόμαστε στον οικισμό των δικαστικών υπαλλήλων. Στη συνέχεια κάνοντας πάλι αριστερά, καταλήγουμε σε κανάλι με μικρή ροή νερού. Μπορούμε να επιστρέψουμε στο κωπηλατοδρόμιο ακολουθώντας χωματόδρομο παράλληλο προς το κανάλι με κατεύθυνση σχεδόν νότια. Το κανάλι αυτό κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1920 με σκοπό να διοχετεύει το νερό της Μακαρίας Πηγής στη θάλασσα ώστε να διευκολυθνεί η γεωργική και οικιστική χρήση του υγρότοπου. Τώρα το κανάλι έχει μια μικρή ροή νερού με σκοπό τη διατήρηση της αυτοφυούς βλάστησης κατά μήκος του. Ο δρόμος που ακολουθούμε παράλληλα με το κανάλι θα μας οδηγήσει στον κεντρικό δρόμο (λεωφόρος Σχοινιά), τον οποίο ακολουθούμε αριστερά για 700 μ καταλήγοντας στην είσοδο του κωπηλατοδρόμιου, έχοντας κάνει έναν πλήρη κύκλο μήκους περίπου 21 χλμ.

Παρακάτω φαίνεται ένας χάρτης των δυνατών δραστηριοτήτων στο Εθνικό Πάρκο (από την ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης του Πάρκου):

Χάρτης δραστηριοτήτων στο Εθνικό Πάρκο (πηγή: http://itia.ntua.gr/greenmarathon/lib/schinias.pdf)

Φωτογραφίες από την περιήγηση στο Πάρκο:



O χάρτης της διαδρομής μου στο wikiloc:



Αρχείο kmz με τη διαδρομή και τα σημεία ενδιαφέροντος εδώ.